Czujnik zmierzchu, znany również jako fotokomórka lub sensor światła, to urządzenie elektryczne wykorzystywane do automatycznego sterowania oświetleniem w zależności od natężenia światła naturalnego. Jego głównym zadaniem jest włączanie i wyłączanie oświetlenia w odpowiedzi na zmiany poziomu oświetlenia otoczenia, co jest szczególnie przydatne w systemach oświetlenia zewnętrznego, takich jak latarnie uliczne, oświetlenie ogrodowe, reklamy świetlne czy oświetlenie fasad budynków.
Zasada działania
Czujnik zmierzchu działa na zasadzie detekcji zmian natężenia światła. Wykorzystuje do tego celu fotorezystor lub fotodiodę, które zmieniają swoją rezystancję lub generują napięcie w odpowiedzi na zmiany natężenia światła. W momencie, gdy poziom światła spada poniżej ustalonego progu, układ elektroniczny czujnika aktywuje przekaźnik lub inne urządzenie sterujące, które włącza oświetlenie. Odwrotnie, gdy światło dzienne staje się wystarczająco jasne, czujnik wyłącza oświetlenie.
Budowa i montaż
Czujniki zmierzchu są zazwyczaj niewielkimi urządzeniami, które można łatwo zamontować na zewnątrz budynków lub na słupach oświetleniowych. Ich konstrukcja musi zapewniać odpowiednią ochronę przed warunkami atmosferycznymi, takimi jak deszcz, śnieg czy ekstremalne temperatury. Czujniki te są często wyposażone w regulowane pokrętła, które pozwalają użytkownikowi ustawić poziom światła, przy którym urządzenie ma się aktywować lub dezaktywować.
Zastosowanie
Czujniki zmierzchu są szeroko stosowane w celu oszczędzania energii, ponieważ pozwalają na automatyczne wyłączanie oświetlenia w ciągu dnia, kiedy nie jest ono potrzebne. Są one również wykorzystywane do zwiększenia bezpieczeństwa poprzez automatyczne oświetlanie obszarów, które mogą być potencjalnie niebezpieczne w ciemności, takich jak chodniki, parkingi czy wejścia do budynków. Dodatkowo, czujniki zmierzchu są używane w systemach inteligentnego domu, gdzie mogą współpracować z innymi urządzeniami automatyki budynkowej.
Normy i regulacje
W wielu krajach istnieją normy i regulacje dotyczące efektywności energetycznej, które mogą wymagać lub zachęcać do stosowania czujników zmierzchu w systemach oświetleniowych. Urządzenia te muszą spełniać określone standardy dotyczące dokładności działania, niezawodności oraz bezpieczeństwa użytkowania.