Gwint Edisona, znany również jako gwint żarówkowy, to standardowy typ gwintu stosowany do mocowania żarówek w oprawkach oświetleniowych. Nazwa pochodzi od wynalazcy Thomasa Alvy Edisona, który opracował ten system gwintowania w celu zapewnienia łatwego i bezpiecznego połączenia elektrycznego między żarówką a źródłem zasilania.
Historia
Gwint Edisona został wynaleziony i opatentowany przez Thomasa Edisona w 1881 roku. Był to jeden z pierwszych standardów stosowanych w produkcji żarówek i oprawek, który przyczynił się do upowszechnienia elektrycznego oświetlenia. Wprowadzenie jednolitego systemu gwintowania umożliwiło produkcję i dystrybucję żarówek oraz oprawek, które były kompatybilne na szeroką skalę.
Budowa i zastosowanie
Gwint Edisona charakteryzuje się spiralnym kształtem, który umożliwia wkręcanie żarówki do oprawki. Jest to gwint zewnętrzny umieszczony na obwodzie bańki żarówki, który pasuje do gwintu wewnętrznego oprawki. Gwint ten może mieć różne średnice i skok gwintu, co pozwala na zastosowanie w różnych typach oprawek i w różnych regionach świata.
Standardy
Istnieje kilka standardowych rozmiarów gwintu Edisona, które są oznaczane literami „E” oraz liczbą wskazującą średnicę gwintu w milimetrach. Przykładowe rozmiary to:
- E10 – mały gwint, stosowany głównie w małych żarówkach i lampkach sygnalizacyjnych,
- E14 – tzw. gwint mały, popularny w Europie, stosowany w żarówkach do lamp stołowych i sufitowych,
- E27 – tzw. gwint średni, najbardziej rozpowszechniony w Europie, stosowany w większości żarówek domowych,
- E40 – tzw. gwint duży, stosowany w przemyśle i oświetleniu ulicznym.
Normy międzynarodowe
Gwint Edisona jest znormalizowany przez różne organizacje standaryzacyjne, takie jak Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna (IEC) oraz różne krajowe instytucje. Dzięki temu producenci z różnych krajów mogą produkować żarówki i oprawki zgodne z międzynarodowymi standardami, co ułatwia handel i dystrybucję tych produktów na całym świecie.
Bezpieczeństwo
Gwint Edisona został zaprojektowany w taki sposób, aby zapewnić bezpieczne połączenie elektryczne. Poprawne wkręcenie żarówki do oprawki zapewnia stabilność mechaniczną oraz odpowiedni kontakt elektryczny, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa użytkowania. Wadliwe lub uszkodzone gwinty mogą prowadzić do złego kontaktu i w rezultacie do przegrzewania się lub nawet pożaru.
