Kompensator mocy biernej to urządzenie stosowane w systemach elektroenergetycznych, którego zadaniem jest poprawa współczynnika mocy w sieci elektrycznej poprzez kompensację mocy biernej. Moc bierna jest składową mocy elektrycznej, która nie wykonuje pracy, ale jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania urządzeń indukcyjnych, takich jak silniki, transformatory czy dławiki. Kompensacja mocy biernej pozwala na zredukowanie strat energii w sieci, zmniejszenie obciążenia transformatorów i linii przesyłowych oraz na uniknięcie kar finansowych nałożonych przez dostawców energii za niski współczynnik mocy.
Zasada działania
Kompensatory mocy biernej działają poprzez dostarczanie lub pochłanianie mocy biernej w zależności od potrzeb systemu. Wyróżnia się dwa główne typy kompensacji: statyczną i dynamiczną. Kompensacja statyczna jest realizowana za pomocą kondensatorów lub cewek kompensacyjnych, które są dołączane do sieci w celu neutralizacji mocy biernej generowanej przez odbiorniki indukcyjne. Kompensacja dynamiczna wykorzystuje zaawansowane urządzenia elektroniczne, takie jak przekształtniki mocy, które mogą błyskawicznie reagować na zmiany w sieci i dostosowywać poziom kompensacji mocy biernej.
Rodzaje kompensatorów mocy biernej
Kompensatory stałe
Są to urządzenia, które są na stałe włączone do sieci i dostarczają stałą wartość mocy biernej. Najczęściej są to baterie kondensatorów, które są dołączane równolegle do odbiorników energii.
Kompensatory regulowane
Pozwalają na zmianę wartości kompensowanej mocy biernej w zależności od aktualnych potrzeb sieci. Mogą to być na przykład kondensatory z możliwością płynnej regulacji pojemności lub układy z cewkami kompensacyjnymi.
Kompensatory dynamiczne
Wykorzystują zaawansowane technologie, takie jak przekształtniki statyczne, do szybkiego i precyzyjnego dostosowywania poziomu mocy biernej w czasie rzeczywistym. Są to najbardziej efektywne, ale również najdroższe rozwiązania stosowane głównie w przemyśle i w sieciach o dużej zmienności obciążeń.
Zastosowanie
Kompensatory mocy biernej są stosowane w szerokim zakresie aplikacji, od małych instalacji domowych po duże zakłady przemysłowe i elektrownie. Ich głównym zadaniem jest optymalizacja zużycia energii elektrycznej, zmniejszenie kosztów eksploatacji sieci oraz poprawa jakości dostarczanej energii. Kompensacja mocy biernej jest również istotna z punktu widzenia ochrony środowiska, ponieważ przyczynia się do zmniejszenia emisji szkodliwych substancji do atmosfery poprzez optymalizację produkcji i dystrybucji energii elektrycznej.
