Luksomierz to przyrząd pomiarowy służący do mierzenia natężenia oświetlenia, czyli ilości światła padającego na daną powierzchnię. Jest to urządzenie wykorzystywane w dziedzinie elektryczno-oświetleniowej do oceny jakości oświetlenia w różnych środowiskach, takich jak miejsca pracy, szkoły, szpitale, drogi publiczne oraz w projektowaniu oświetlenia.
Zasada działania
Luksomierz mierzy natężenie oświetlenia w luksach (lx), które jest jednostką miary w systemie SI. Jeden luks równa się jednemu lumenowi na metr kwadratowy (1 lx = 1 lm/m²). Przyrząd ten składa się z fotodetektora, zazwyczaj fotodiody lub fotorezystora, który reaguje na światło widzialne, oraz układu elektronicznego przetwarzającego sygnał elektryczny na wartość natężenia oświetlenia.
Budowa i funkcje
Typowy luksomierz składa się z następujących elementów:
- Głowica pomiarowa – zawiera fotodetektor, który jest wrażliwy na światło i przekształca energię świetlną na sygnał elektryczny.
- Wzmacniacz – wzmacnia sygnał elektryczny pochodzący z fotodetektora.
- Przetwornik analogowo-cyfrowy – konwertuje sygnał analogowy na cyfrowy, który może być odczytany przez użytkownika.
- Wyświetlacz – pokazuje wynik pomiaru, zazwyczaj w luksach.
- Obudowa – chroni komponenty luksomierza i często jest zaprojektowana tak, aby umożliwić łatwe i wygodne użytkowanie.
Niektóre luksomierze posiadają dodatkowe funkcje, takie jak pamięć pomiarów, możliwość kalibracji, czy też funkcje statystyczne.
Zastosowanie
Luksomierze są wykorzystywane w wielu dziedzinach, w tym:
- Projektowanie oświetlenia – do oceny ilości światła dostarczanego przez różne źródła światła oraz do zapewnienia odpowiedniego poziomu oświetlenia zgodnie z normami.
- Kontrola jakości – w przemyśle do monitorowania i zapewnienia odpowiednich warunków oświetleniowych dla pracowników.
- Badania środowiskowe – do oceny poziomu oświetlenia w środowiskach naturalnych i jego wpływu na ekosystemy.
- Fotografia i film – do pomiaru oświetlenia sceny i dostosowania ustawień aparatu lub kamery.
Normy i regulacje
W wielu krajach istnieją normy określające minimalne wymagania dotyczące natężenia oświetlenia w miejscach pracy i innych przestrzeniach publicznych. Luksomierze są narzędziami umożliwiającymi weryfikację tych standardów i zapewnienie, że oświetlenie spełnia określone kryteria bezpieczeństwa i komfortu użytkowania.