Oświetlenie awaryjne to system oświetleniowy zaprojektowany do działania w przypadku awarii zasilania w głównym systemie oświetleniowym. Jego głównym zadaniem jest zapewnienie bezpieczeństwa osobom przebywającym w budynku poprzez umożliwienie bezpiecznego opuszczenia obiektu lub kontynuacji krytycznych działań w sytuacjach awaryjnych.
Zastosowanie
Oświetlenie awaryjne jest stosowane w budynkach użyteczności publicznej, takich jak szpitale, szkoły, hotele, biura, a także w przestrzeniach przemysłowych i handlowych. Jest to wymóg prawny w wielu jurysdykcjach, mający na celu zapewnienie minimalnych warunków widoczności w przypadku awarii zasilania.
Rodzaje oświetlenia awaryjnego
Oświetlenie awaryjne można podzielić na kilka typów:
- Oświetlenie ewakuacyjne – zapewnia oświetlenie dróg ewakuacyjnych, takich jak korytarze, schody i wyjścia ewakuacyjne, aby ułatwić bezpieczne opuszczenie budynku.
- Oświetlenie antypaniczne – ma na celu minimalizację paniki w przypadku awarii, poprzez zapewnienie wystarczającej ilości światła w obszarach o dużym skupisku ludzi.
- Oświetlenie stanowisk pracy o szczególnym znaczeniu – umożliwia kontynuację pracy na stanowiskach krytycznych dla bezpieczeństwa lub procesów produkcyjnych.
Systemy zasilania
Oświetlenie awaryjne może być zasilane z różnych źródeł:
- Akumulatory – najczęściej stosowane są akumulatory, które są ładowane z głównego źródła zasilania i przejmują zasilanie w przypadku jego utraty.
- Agregaty prądotwórcze – w niektórych instalacjach stosuje się agregaty prądotwórcze, które mogą dostarczać energię dla oświetlenia awaryjnego oraz innych krytycznych systemów.
- Systemy centralne – polegają na centralnym źródle zasilania, które jest rozprowadzane do indywidualnych opraw oświetleniowych.
Normy i przepisy
Oświetlenie awaryjne musi spełniać określone normy i przepisy, które regulują takie aspekty jak czas działania po awarii, poziom oświetlenia, czas ładowania akumulatorów czy oznakowanie dróg ewakuacyjnych. W Polsce i innych krajach Unii Europejskiej obowiązują normy takie jak PN-EN 1838:2013 „Oświetlenie awaryjne” oraz PN-EN 50172:2004 „Systemy oświetlenia awaryjnego”.
Konserwacja i testowanie
Regularna konserwacja i testowanie oświetlenia awaryjnego są niezbędne do zapewnienia jego niezawodności i skuteczności w przypadku awarii. Testy obejmują sprawdzanie stanu akumulatorów, funkcjonalność opraw oświetleniowych oraz systemów sterowania. Wiele systemów oświetlenia awaryjnego jest wyposażonych w funkcje autotestów, które automatycznie diagnozują ewentualne usterki i informują o nich odpowiednie służby.
