Wydajność świetlna jest miarą efektywności źródeł światła, określającą stosunek strumienia świetlnego emitowanego przez źródło do pobieranej przez nie mocy elektrycznej. Jednostką wydajności świetlnej w układzie SI jest lumen na wat (lm/W). Wydajność świetlna jest kluczowym parametrem przy ocenie energooszczędności i ekonomiczności różnych typów oświetlenia.
Definicja
Wydajność świetlna (η) jest definiowana jako iloraz strumienia świetlnego (Φ), wyrażonego w lumenach, do mocy elektrycznej (P), wyrażonej w watach, pobieranej przez źródło światła:
η = Φ / P
gdzie:
- η (eta) – wydajność świetlna (lm/W),
- Φ (phi) – strumień świetlny (lm),
- P – moc elektryczna (W).
Zastosowanie
Wydajność świetlna jest wykorzystywana do porównywania efektywności różnych źródeł światła, takich jak żarówki tradycyjne, świetlówki, diody LED i inne. Pozwala ona na ocenę, jak efektywnie dane źródło światła przekształca energię elektryczną w światło. Wyższa wartość wydajności świetlnej oznacza większą efektywność energetyczną i mniejsze zużycie energii przy danej ilości emitowanego światła.
Historia i rozwój
Wraz z rozwojem technologii oświetleniowej, wydajność świetlna źródeł światła znacząco wzrosła. Początkowo żarówki wolframowe miały wydajność rzędu kilkunastu lm/W, podczas gdy nowoczesne źródła światła, takie jak diody LED, mogą osiągać wydajność ponad 100 lm/W. Postęp w dziedzinie materiałów półprzewodnikowych i technologii oświetleniowych przyczynił się do zwiększenia wydajności świetlnej, co przekłada się na oszczędności energetyczne i redukcję emisji szkodliwych substancji do środowiska.
Normy i regulacje
Wydajność świetlna jest jednym z parametrów, na podstawie których tworzone są normy i regulacje dotyczące oświetlenia. Wiele krajów wprowadza wymagania dotyczące minimalnej wydajności świetlnej dla źródeł światła, co ma na celu promowanie stosowania bardziej energooszczędnych technologii i ograniczenie zużycia energii. Regulacje te mogą prowadzić do wycofywania z rynku mniej efektywnych źródeł światła, takich jak tradycyjne żarówki.