Żarówka halogenowa, znana również jako lampa halogenowa, jest rodzajem źródła światła, które wykorzystuje technologię halogenową w celu zwiększenia wydajności i żywotności tradycyjnych żarówek z włóknem wolframowym. Jest to rodzaj lampy żarowej, w której włókno żarowe jest umieszczone wewnątrz szklanej bańki wypełnionej gazem z grupy halogenów, najczęściej jodem lub bromem.
Budowa i zasada działania
Żarówka halogenowa składa się z kilku podstawowych elementów:
- Włókno żarowe. Zwykle wykonane z wolframu, które pod wpływem przepływu prądu elektrycznego nagrzewa się do wysokiej temperatury i emituje światło.
- Bańka szklana. Mała, wykonana z kwarcu lub hartowanego szkła, odporna na wysokie temperatury i ciśnienie.
- Gaz halogenowy. Wypełnienie bańki gazem halogenowym pozwala na zjawisko regeneracji włókna żarowego, co wydłuża żywotność żarówki.
- Podstawa. Umożliwia montaż żarówki w oprawie oświetleniowej i zapewnia połączenie elektryczne.
Zasada działania żarówki halogenowej opiera się na procesie zwany cyklem halogenowym. Gdy włókno żarowe jest podgrzewane, cząsteczki wolframu odparowują i reagują z halogenami, tworząc halogenki wolframu. Te związki chemiczne przemieszczają się w kierunku chłodniejszych obszarów bańki, gdzie ulegają rozkładowi, a wolfram osadza się z powrotem na włóknie, co zapobiega jego przepalaniu i zwiększa żywotność żarówki.
Zalety i zastosowanie
Żarówki halogenowe oferują szereg zalet w porównaniu do tradycyjnych żarówek:
- Wyższa efektywność. Emitują więcej światła na wat zużytej energii.
- Lepsza jakość światła. Światło jest jaśniejsze i bardziej zbliżone do naturalnego światła dziennego.
- Dłuższa żywotność. Żywotność żarówki halogenowej jest dłuższa niż standardowej żarówki żarowej.
- Szeroki zakres wymiarów i kształtów. Pozwala na ich zastosowanie w różnorodnych oprawach oświetleniowych.
Żarówki halogenowe są powszechnie stosowane w wielu aplikacjach, takich jak oświetlenie domowe, oświetlenie akcentowe, oświetlenie pojazdów, a także w zastosowaniach profesjonalnych, gdzie wymagana jest wysoka jakość światła, na przykład w studiach fotograficznych i filmowych.
Wymogi środowiskowe i regulacje
Ze względu na wyższą efektywność niż tradycyjne żarówki, żarówki halogenowe były popularne przez wiele lat. Jednak w obliczu rosnącej świadomości ekologicznej i wprowadzenia bardziej energooszczędnych technologii, takich jak diody LED i świetlówki kompaktowe, popularność żarówek halogenowych zaczęła maleć. W niektórych regionach świata wprowadzono regulacje mające na celu ograniczenie lub wycofanie żarówek halogenowych z rynku ze względu na ich niższą efektywność energetyczną w porównaniu do nowoczesnych technologii oświetleniowych.
