Lampa rtęciowa to rodzaj lampy wyładowczej, która wykorzystuje parę rtęci do wytwarzania światła. Jest to źródło światła o wysokiej intensywności, które znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach, w tym w oświetleniu przemysłowym, ulicznym oraz w niektórych typach projektów oświetleniowych.
Budowa i zasada działania
Lampa rtęciowa składa się z bańki szklanej, która zawiera niewielką ilość rtęci oraz gaz szlachetny, zazwyczaj argon, w niskim ciśnieniu. Wewnątrz bańki znajdują się elektrody, które inicjują wyładowanie elektryczne w gazie. Gdy prąd elektryczny przepływa przez gaz, atomy rtęci zostają pobudzone do emisji światła. W wyniku tego procesu emitowane jest światło o charakterystycznym niebiesko-zielonym zabarwieniu.
Spektrum światła
Światło emitowane przez lampy rtęciowe ma niejednorodne spektrum, z dominującymi liniami emisyjnymi w zakresie ultrafioletu oraz widzialnego niebieskiego i zielonego światła. W celu poprawy reprodukcji kolorów oraz zmniejszenia emisji promieniowania UV, lampy rtęciowe często wyposaża się w powłoki fosforowe, które przekształcają część światła UV w światło widzialne o szerszym spektrum.
Typy lamp rtęciowych
Lampy rtęciowe występują w różnych typach, w tym:
- Lampa rtęciowa niskiego ciśnienia – charakteryzuje się długą żywotnością i wysoką efektywnością, ale ma ograniczone zastosowanie ze względu na słabą reprodukcję kolorów.
- Lampa rtęciowa wysokiego ciśnienia – zapewnia lepszą reprodukcję kolorów i jest szeroko stosowana w oświetleniu zewnętrznym i przemysłowym.
Zastosowanie
Lampy rtęciowe są wykorzystywane w wielu aplikacjach, takich jak:
- Oświetlenie uliczne i autostradowe
- Oświetlenie przemysłowe i magazynowe
- Oświetlenie sportowe i stadionowe
- Oświetlenie w akwariach i terrariach (ze względu na emisję światła UV)
Kwestie środowiskowe i zastępowanie
Ze względu na obecność rtęci, która jest toksycznym metalem ciężkim, lampy rtęciowe stanowią problem dla środowiska. Ich utylizacja wymaga specjalnych procedur, aby zapobiec uwalnianiu rtęci do środowiska. W związku z tym oraz z rosnącą świadomością ekologiczną, lampy rtęciowe są stopniowo zastępowane przez bardziej ekologiczne i energooszczędne technologie, takie jak diody LED i lampy indukcyjne.
