Zabezpieczenie przed przeciążeniem jest urządzeniem lub systemem stosowanym w instalacjach elektrycznych i oświetleniowych, którego głównym zadaniem jest ochrona przewodów, kabli oraz urządzeń elektrycznych przed skutkami przeciążenia. Przeciążenie występuje, gdy prąd płynący przez obwód elektryczny przekracza dopuszczalne wartości dla danego układu, co może prowadzić do nadmiernego nagrzewania się przewodów i związanych z tym zagrożeń, takich jak pożar.
Zasada działania
Zabezpieczenia przed przeciążeniem działają na zasadzie monitorowania prądu płynącego przez obwód i automatycznego odłączania zasilania, gdy wykryją przekroczenie ustalonego limitu prądu. Próg zadziałania zabezpieczenia jest zwykle ustawiony nieco wyżej niż nominalny prąd obciążenia, aby zapewnić bezpieczną pracę instalacji bez niepotrzebnego wyzwalania zabezpieczenia.
Typy zabezpieczeń przed przeciążeniem
Bezpieczniki topikowe
Bezpieczniki topikowe to jednorazowe urządzenia zabezpieczające, które przerywają obwód poprzez przepalenie elementu topikowego (drutu lub pasku metalowego) w momencie przekroczenia dopuszczalnego prądu. Po przepaleniu bezpiecznika konieczna jest jego wymiana na nowy.
Wyłączniki nadprądowe
Wyłączniki nadprądowe, znane również jako wyłączniki automatyczne, to wielokrotnego użytku urządzenia zabezpieczające, które odłączają obwód przy przeciążeniu. Mogą być one ręcznie resetowane po usunięciu przyczyny przeciążenia.
Przekaźniki przeciążeniowe
Przekaźniki przeciążeniowe to urządzenia, które w połączeniu z wyłącznikiem głównym lub stycznikiem, umożliwiają odłączenie obwodu przy wykryciu przeciążenia. Są one często stosowane w przemysłowych systemach sterowania silnikami elektrycznymi.
Zastosowanie
Zabezpieczenia przed przeciążeniem są stosowane w różnych instalacjach elektrycznych, od domowych po przemysłowe, w celu ochrony przed uszkodzeniami spowodowanymi przez nadmierny prąd. Są one niezbędnym elementem każdej instalacji elektrycznej, zapewniającym bezpieczeństwo użytkowania i ochronę przed pożarem.
Normy i przepisy
Projektowanie i instalacja zabezpieczeń przed przeciążeniem muszą być zgodne z obowiązującymi normami i przepisami, takimi jak międzynarodowe standardy IEC oraz lokalne przepisy dotyczące instalacji elektrycznych. Normy te określają wymagania dotyczące wyboru, instalacji i konserwacji zabezpieczeń w celu zapewnienia ich prawidłowego działania.
