Lampa łukowa to rodzaj źródła światła, które generuje światło poprzez utrzymanie elektrycznego łuku pomiędzy dwoma elektrodami. Technologia ta została wynaleziona w pierwszej połowie XIX wieku i była jednym z pierwszych praktycznych zastosowań elektryczności do oświetlenia.
Historia
Początki lampy łukowej sięgają 1802 roku, kiedy to Humphry Davy zademonstrował pierwszy elektryczny łuk. W kolejnych dekadach technologia ta była rozwijana, aż do momentu, gdy w drugiej połowie XIX wieku lampa łukowa zaczęła być stosowana na szeroką skalę do oświetlania ulic, placów i innych przestrzeni publicznych.
Budowa i zasada działania
Lampa łukowa składa się z dwóch elektrod, zwykle wykonanych z węgla, które są umieszczone w niewielkiej odległości od siebie. Gdy przez elektrody przepływa prąd elektryczny, powstaje między nimi łuk elektryczny. Wysoka temperatura łuku, która może osiągnąć nawet 4000 stopni Celsjusza, powoduje intensywne świecenie, co jest wykorzystywane do oświetlenia.
Zastosowanie
Lampy łukowe były szeroko stosowane w oświetleniu ulicznym i w miejscach wymagających silnego oświetlenia, takich jak stocznie czy hale przemysłowe, do momentu, gdy zostały wyparte przez bardziej efektywne i ekonomiczne źródła światła, takie jak lampy żarowe i świetlówki. Obecnie lampa łukowa znajduje zastosowanie głównie w specjalistycznych dziedzinach, na przykład w projektorach kinowych czy reflektorach.
Zalety i wady
Lampa łukowa charakteryzuje się bardzo wysoką jasnością i zdolnością do oświetlania dużych przestrzeni. Jednak jej wady to między innymi krótki czas życia elektrod, konieczność stosowania specjalistycznych urządzeń do utrzymania łuku oraz wysokie zużycie energii w porównaniu do nowoczesnych technologii oświetleniowych. Ponadto, lampy łukowe mogą generować dużo ciepła i wymagają odpowiedniej wentylacji oraz zabezpieczeń.
Wpływ na środowisko
Lampy łukowe, ze względu na swoją efektywność i intensywność światła, były kiedyś uważane za przełom w technologii oświetleniowej. Jednak z perspektywy współczesnych standardów efektywności energetycznej i wpływu na środowisko, są one uznawane za mniej korzystne. Wysokie zużycie energii i konieczność częstej wymiany elektrod sprawiają, że lampa łukowa jest rzadziej stosowana w nowych instalacjach oświetleniowych.