Lampa żarowo-rtęciowa to rodzaj lampy wyładowczej, która wykorzystuje parę rtęci do wytwarzania światła. Jest to źródło światła o wysokiej intensywności, które znajduje zastosowanie głównie w oświetleniu przemysłowym, ulicznym oraz w miejscach wymagających dużych strumieni świetlnych.
Budowa i zasada działania
Lampa żarowo-rtęciowa składa się z bańki szklanej, wewnątrz której znajduje się palnik wyładowczy z elektrodami. Palnik ten wypełniony jest gazem szlachetnym (zazwyczaj argonem) oraz niewielką ilością rtęci. Po zainicjowaniu wyładowania elektrycznego między elektrodami, rtęć przechodzi w stan gazowy, a następnie w stan plazmy, emitując przy tym promieniowanie ultrafioletowe (UV). Światło UV jest następnie przekształcane w światło widzialne za pomocą powłoki fluorescencyjnej, która pokrywa wewnętrzną stronę bańki lampy.
Charakterystyka świetlna i energetyczna
Lampy żarowo-rtęciowe charakteryzują się długą żywotnością oraz wysoką wydajnością świetlną, co oznacza, że wytwarzają dużo światła przy stosunkowo niskim zużyciu energii. Ich temperatura barwowa jest zazwyczaj zimna, a barwa światła może mieć różne odcienie, w zależności od rodzaju powłoki fluorescencyjnej. W porównaniu do lamp sodowych, lampy żarowo-rtęciowe mają lepsze oddawanie barw, co oznacza, że kolory oświetlanych przedmiotów są bardziej naturalne.
Zastosowanie
Lampy żarowo-rtęciowe są stosowane tam, gdzie potrzebne jest mocne oświetlenie, takie jak:
- oświetlenie uliczne,
- oświetlenie przemysłowe,
- oświetlenie sportowe,
- oświetlenie terenów otwartych, takich jak parkingi czy place budowy.
Aspekty środowiskowe
Ze względu na obecność rtęci, która jest toksycznym metalem ciężkim, lampy żarowo-rtęciowe są uznawane za szkodliwe dla środowiska. W związku z tym, ich użytkowanie oraz utylizacja podlegają ścisłym regulacjom. W wielu krajach wprowadzono ograniczenia lub zakazy stosowania tego typu oświetlenia, promując jednocześnie bardziej ekologiczne alternatywy, takie jak lampy LED czy lampy sodowe niskoprężne.
